Uky, adamyň gündelik durmuşynyň möhüm bölegi bolup, adamyň fiziki we akyl saglygyna, fiziologiki işine we aň-bilim işine möhüm täsir edýär.Melatonin, sosna bezi tarapyndan bölünip çykýan gormon, uky ritmini kadalaşdyrmakda we ukynyň ýagdaýyny saklamakda möhüm rol oýnaýar.Bu makalada, melatoniniň ukydaky kadalaşdyryjy täsiri hünär edebiýaty nukdaýnazaryndan gözden geçiriler.
Melatoniniň gurluşy we sekresiýa ýörelgesi
Melatonin, aç-açan ritmine eýe bolan süýdemdiriji sosna beziniň gipofiz bezegi bilen sintezlenýän we bölünip çykýan indol gormonynyň bir görnüşidir.Sufficienteterlik ýagtylyk bolan gurşawda, retina ýagtylygy duýýar we retina-gipotalamik-sosna oky arkaly melatoniniň sintezini we sekresiýasyny saklaýar.Garaňky gurşawda, retina ýagtylyk duýmaýar we retina-gipotalamik-sosna oky arkaly melatoniniň sintezine we bölünip çykmagyna kömek edýär.
Melatoniniň ukynyň hiline täsiri
MelatoninSirkad sagadyny sazlamak we oýanmagy saklamak üçin belli bir melatonin reseptorlary bilen täsirleşip, ukyny ösdürýär.Gijäniň dowamynda melatoniniň derejesi ýokarlanýar, bu bedeniň biologiki sagadyny sazlamaga we adamy uklamaga kömek edýär.Şol bir wagtyň özünde, melatonin oýanmagy basyp, uky saklamaga kömek edip biler.Geçirilen gözlegler, melatoniniň ukyda kadalaşdyryjy täsiriniň dozasy we kabul ediş wagty bilen berk baglanyşyklydygyny görkezdi.
Üç, melatonin bozulmalary we uky bilen baglanyşykly keseller
Melatoniniň tertipleşdirilmegi uky bozulmalaryna we uky bilen baglanyşykly beýleki näsazlyklara sebäp bolup biler.Mysal üçin, ukusyzlyk, çalşyk sindromy we uçuşyň yza galmagyna sazlamak ýaly uky bozulmalary melatoniniň sekresiýa ritminiň bozulmagy bilen baglanyşyklydyr.Mundan başga-da, käbir gözlegler melatoniniň ýeterlik däldiginiň Alsgeýmer keseli, depressiýa we beýleki keseller töwekgelçiligini ýokarlandyryp biljekdigini görkezdi.
Netije
Uky kadalaşdyrmakda melatoniniň roly köp derejelerde giňden öwrenildi.Şeýle-de bolsa, melatoniniň ukyny kadalaşdyrmakdaky ornuna garamazdan, entek öwrenilmeli köp sorag bar.Mysal üçin, melatoniniň anyk hereket mehanizmi entek öwrenilmeli;Melatoniniň uky kadalaşdyrmagyna täsiri dürli adamlarda (dürli ýaşdaky, jyns we ýaşaýyş endikleri ýaly adamlar) dürli bolup biler.Melatonin bilen beýleki fiziologiki we psihologiki saglyk faktorlarynyň özara täsirini öwreniň.
Mundan başga-da, ukyny kadalaşdyrmakda melatoniniň ulanylmagynyň geljegi uludygyny görkezýän hem bolsa, onuň howpsuzlygy, netijeliligi we amatly ulanylmagy henizem kliniki subutnamalara mätäçdir.Şonuň üçin geljekki gözleg ugurlary melatoniniň uky we şuňa meňzeş näsazlyklary gowulaşdyrmakdaky hakyky täsirini barlamak üçin has kliniki synaglary geçirmegi öz içine almalydyr.
salgylanma
Baçman, JG, & Pandi-Perumal, SR (2012) .Melatonin: uky bozulmalaryndan başga kliniki goşundylar. Sosna gözlegleriniň nalurnalisti, 52 (1), 1-10.
Braýn, C., & Smit, J.
Iş wagty: 27-2023-nji sentýabr